Kot mieszka w niemal co trzecim polskim domu, co plasuje nasz kraj w europejskiej czołówce miłośników tych zwierząt. Z okazji Dnia Kota przypadającego na 17 lutego warto powiedzieć więcej nie tylko o kocie domowym, ale i jego dalekich krewnych w naturze. Dzikie koty to najliczniejsza w gatunki zagrożone grupa ssaków drapieżnych. We wrocławskim zoo mieszka 8 gatunków kotów. Dla niektórych z nich jedyną szansą na przetrwanie jest działalność ochroniarska, taka jak prowadzona przez zoo i Fundację ZOO Wrocław DODO, a także praca ogrodów zoologicznych.

W tym roku to właśnie kot – pantera śnieżna, jest ambasadorem zbiórki 1,5 procenta na rzecz Fundacji ZOO Wrocław – DODO. Środki trafią między innymi na konto Snow Leopard Trust, organizacji zajmującej się ochroną pantery śnieżnej w naturze i edukacją.

Z okazji Dnia Kota kilka słów o kocie domowym

Dzień Kota przypadający na 17 lutego to umowna data, kiedy właściciele i miłośnicy mruczących czworonogów szczególnie je rozpieszczają. Koty, to obok psów najpopularniejsze zwierzęta domowe w Polsce i jest ich ponad 6 milionów. Ich święto to doskonała okazja, by w krótkich zdaniach zaapelować o kilka ważnych kwestii.

Koty domowe w środowisku naturalnym są zwierzętami inwazyjnymi i to po stronie człowieka leży obowiązek opieki nad nimi. W samej Polsce koty odpowiadają za śmierć około 150 mln ptaków rocznie i czynią duże szkody dla bioróżnorodności – również ekosystemów miejskich. Instynkt łowcy każe kotu polować. Najlepszym sposobem, by temu zapobiegać, jest niewypuszczanie kota na zewnątrz. Przy okazji domowemu drapieżnikowi nie stanie się nic złego (na przykład nie wpadnie pod samochód). Pamiętajmy, że ptaka nie spłoszy dzwoneczek na obroży kota (a bardzo negatywnie wpływa na samego kota), więc to nie jest rozwiązanie.

Ważna jest też sterylizacja, która z jednej strony zapobiegnie nadmiernemu rozmnażaniu się kotów, a przy okazji ochroni pupila przed wieloma chorobami. Wrocławskie zoo edukuje nie tylko o dzikich zwierzętach, ale także o tych w mieście. Więcej na ten temat można przeczytać na stronie projektu Dzikie w mieście.

Koty – najliczniejsza grupa drapieżników wśród zagrożonych gatunków

Dzikie koty to grupa około 40 gatunków, z których we wrocławskim zoo żyje 8. To tygrys sumatrzański, lew angolski, manul stepowy, pantera śnieżna, pantera mglista, kotek rudy oraz przedstawiciele polskiej fauny: ryś euroazjatycki i żbik europejski. Spośród nich w najgorszej sytuacji jest tygrys sumatrzański. W naturze zostało jedynie około 400 osobników tego podgatunku, a kolejnych 250 jest w ogrodach zoologicznych na całym świecie.

W ubiegłym roku młoda tygrysica Surya wyjechała do Niemiec, by tam mieć szansę na poznanie partnera i przedłużenie gatunku. Półtora roku temu we wrocławskim zoo przyszły na świat dwie pantery śnieżne – Mila i Makalu, które także są przedstawicielami zagrożonego gatunku. Takie sukcesy cieszą szczególnie. Główną misją ogrodów zoologicznych jest dziś ochrona gatunkowa zwierząt i hodowla zachowawcza. Każde kolejne narodziny przedstawiciela kotowatych to szczególny powód do świętowania.

Niestety, zarówno pantery śnieżne, jak i tygrysy sumatrzańskie padają ofiarą pseudomedycyny. W niektórych rejonach Azji wciąż wierzy się, że specyfiki z części ciała tych zwierząt mają wręcz cudowne działanie. Te piękne koty nawet w dzisiejszych czasach padają ofiarą kłusowników, między innymi skór, zębów, czy pazurów.

Dzikim kotom w naturze człowiek zagraża także z powodu zajmowania obszarów występowania tych zwierząt. Wylesianie, rozwój rolnictwa i przemysłu, przekształcenia krajobrazu, zanieczyszczenie środowiska oraz zmiany klimatyczne to działania, które skutkują zmniejszaniem się populacji fauny. Dzikie koty stanowią tego przykład.

– Spośród około 40 gatunków dzikich kotów, 23 są w różnym stopniu zagrożone wyginięciem. W najmniejszej liczebności w naturze są rysie iberyjskie, taraje, kotki kuse, badie, koty andyjskie, pantery śnieżne, pantery sundajskie i tygrysy. Oprócz konkrenych gatunków należy także wyróżnić krytycznie zagrożone podgatunki i populacje, takie jak żbiki szkockie, koty z Iriomote, gepardy irańskie, lwy azjatyckie, lamparty amurskie, chińskie, arabskie i jawajskie. Jednymi z najmniej licznych są gepardy irańskie. Pozostało ich tylko 12 z kilkudziesięciu jeszcze kilka lat temu – mówi Paweł Sroka, kierownik Wydziału Ssaków Drapieżnych wrocławskiego zoo.

DODO wspiera dzikie koty

Zoo Wrocław nie tylko rozmnaża zagrożone dzikie koty we Wrocławiu, ale także pomaga im w naturze, w miejscach ich występowania. Od 2016 roku działa Fundacja ZOO Wrocław – DODO, której zadaniem jest ratowanie zagrożonych zwierząt poprzez współpracę z działającymi w odległych krajach organizacjami. Obecnie DODO wspiera ponad 30 projektów w Azji, Afryce, Ameryce Południowej i Europie. W 2022 roku Fundacja DODO wraz z ZOO Wrocław zgromadziły łącznie niemal 834 tys. zł. Środki te w całości płyną na pomoc zwierzętom.

W tym roku na organizacje pożytku publicznego można odpisać w deklaracji podatkowej nie 1, a 1,5%. By pomóc zwierzętom, wystarczy w tym roku w swój PIT wpisać KRS Fundacji ZOO Wrocław – DODO: 0000623492.

– Bardzo dziękujemy wszystkim darczyńcom za ten gest, który może wydawać się dla kogoś mały, ale dla nas ma ogromne znaczenie. W ubiegłym roku dochód z 1% przekazywanego na naszą fundację wyniósł ponad 82 tys. zł – mówi Marta Gondek, prezes zarządu Fundacji ZOO Wrocław – DODO.

DODO wspiera między innymi Snow Leopard Trust w ochronie panter śnieżnych w ich naturalnym środowisku. Działalność tej organizacji polega nie tylko na badaniu tych wspaniałych zwierząt w 12 krajach występowania, ale również na ochronie i edukacji. Finansowane jest m. in. zakładanie fotopułapek pomagających monitorować obecności panter śnieżnych, ale też program edukacji ludzi zamieszkujących w ich sąsiedztwie. Oferując pracę przy wytwarzaniu rękodzieła artystycznego z filcu, wełny owczej i wielbłądziej, dawana jest możliwość alternatywnych dla kłusownictwa źródło dochodu.

Zabawki z wełny to idealny prezent dla kota. Można taką zdobyć dzięki specjalnej zrzutce, jaką Fundacja DODO uruchomiła na ratowanie dzikich kotów. Dochód z niej w całości zostanie przekazany na gatunki z Azji. Zrzutkę można znaleźć tutaj: Ratujmy dzikie koty! | zrzutka.pl

Przykładów dobrego działania w miejscach bytowania dzikich kotów jest dużo więcej. Fundacja wspomaga ochronę panter śnieżnych, ale też rysi, panter mglistych, manuli i tygrysów sumatrzańskich Działania DODO można śledzić na stronie: https://fundacjadodo.pl/

 

Foto: Miejsca we Wrocławiu / mat. prasowe Zoo Wrocław