Mało kto wie, że przy ul. Nankiera 8 znajduje się najstarszy budynek mieszkalny w mieście. Pierwsze wzmianki o Domku Romańskim, znanym także jako Dom Panien Trzebnickich, pochodzą z 1208 roku.
Zlokalizowany na terenie Starego Miasta Domek Romański, to wczesnogotycki budynek z początku XIII wieku, który powstał za panowania Henryka Brodatego i św. Jadwigi. Pierwszymi właścicielkami domu były siostry z Zakonu Cysterek z Trzebnicy, które miały w nim swoją siedzibę. Dodatkowo, budynek pełnił funkcję hotelu dla cysterek, które odwiedzały miasto. W okolicy domu, wzdłuż ul. Kotlarskiej, znajdowały się Nowe Jatki, również należące do trzebnickiego klasztoru.
Dom Panien Trzebnickich został wzniesiony na planie trapezu z cegły układanej w wątek wendyjski. Romańskie elementy tej budowli takie jak łuki w centralnej części, sąsiadują z detalami gotyckimi – m.in. oknami i łukami sklepień. Pierwotnie, na każdej z dwóch kondygnacji budynku znajdowały się po trzy pomieszczenia. Budynek był własnością sióstr zakonnych aż do 1810 roku, kiedy nastąpiła kasacja zakonu.
Galeria zdjęć:
W trakcie II wojny światowej, budynek został w dużym stopniu zniszczony. W 1959 roku odkryto jego zabytkowe fragmenty, znajdujące się pod poziomem ulicy. W latach 1966-1969 rozpoczęła się odbudowa Domku Romańskiego, który został odtworzony częściowo, według projektu Henryka Dziurli. Gotyckie mury i sklepienia zostały wtedy połączone z żelbetonowym dachem, nadając budowli obecną formę.
Po zakończeniu prac przy odbudowie budynku, jego wnętrze zostało zaadaptowane na potrzeby galerii fotograficznej pod patronatem Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, później galeria przekształciła się w Foto-Medium-Art, następnie w „Dolnośląskie Centrum Fotografii Domek Romański”, a obecnie funkcjonuje tu „Galeria FOTO-GEN”.
Podczas obchodów 800-lecia Fundacji Opactwa w Trzebnicy w 2002 roku, ks. prof. Antoni Kiełbasa zaproponował, by przywrócić prawidłową nazwę Domku Romańskiego i mianować go ponownie Domem Panien Trzebnickich. W związku z tym, 14 kwietnia 2017 roku dokonano uroczystego odsłonięcia tablicy z historyczną nazwą budynku, która została umieszczona na jego elewacji.
Tekst: CWC Foto: Zbiory Fotopolska
