Rok 2023 dla Wrocławia nie zawsze był łatwy, ale przyniósł wiele konkretnych rozwiązań i inwestycji. Frekwencja na wielu wydarzeniach i obiektach też była jeśli nie rekordowa, to przynajmniej lepsza niż w 2022 roku. Podsumowanie liczbowe tego, co się wydarzyło we Wrocławiu w ostatnich dwunastu miesięcy, jest dostępne poniżej.
893 tysiące ludzi mieszka obecnie we Wrocławiu – tak wynika z badań, które na zlecenie Miasta przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego. To o ponad 220 tysięcy więcej, niż wynika z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego. Na niektórych osiedlach różnice między meldunkami, a ustalonym badaniami stanem faktycznym sięgają kilkudziesięciu procent (np. Jagodno – około 10 tys. meldunków, w rzeczywistości ma już więcej niż 15 tys. mieszkańców).
50 milionów metrów sześciennych wody rocznie uzdatnia MPWiK. Taką objętością można napełnić ponad 14 tysięcy basenów olimpijskich lub 63 Sky Towery. To między innymi ilość zużywanej wody przez gospodarstwa domowe od lat skłaniała do przypuszczeń, że wrocławian jest znacznie więcej, niż wynika z danych meldunkowych czy badań GUS.
11 kilometrów nowych tras tramwajowych oddanych do użytku w 2023 roku. To efekt zakończenia dwóch ważnych inwestycji: TAT na Nowy Dwór (7 km) oraz linii tramwajowej przez Popowice (4 km). Pod względem długości ukończonych nowych tras tramwajowych rok 2023 jest najlepszy w historii Wrocławia po 1945 roku. Do tej pory rokiem największych powojennych robót torowych był 1949, kiedy ukończono linię do Leśnicy. Wyprowadzono ją od Lotniczej/Metalowców (około 6,5 km) – i początkowo był to szlak jednotorowy z mijankami.
700 metrów długości ma Most Olimpijski, którym można już przejechać z Wielkiej Wyspy bezpośrednio na południe Wrocławia. To trzecia najdłuższa spośród naszych miejskich przepraw przez Odrę – Most Rędziński razem z estakadami dojazdowymi ma ponad 1700 metrów, Milenijny z wiaduktami przekracza 900. Most Olimpijski jest częścią Alei Wielkiej Wyspy, którą Wrocław właśnie kończy za ponad 260 milionów złotych. To trasa, o której kolejne pokolenia mieszkańców miasta mówiły jeszcze zanim ktokolwiek ją zobaczył. Rysowano ją na dokumentach planistycznych już sto lat temu.
380 mln złotych (z czego ponad 230 mln to dotacja z UE) kosztowały łącznie drogi, które składają się na ukończoną nieco ponad miesiąc temu obwodnicę Leśnicy. To jedna z kluczowych miejskich inwestycji realizowanych w ostatnich latach. Ma pozwolić na odciążenie historycznego centrum Leśnicy, ciągle nękanego ruchem na biegnącej dotychczas przez nie drogi krajowej nr 94.
70 milionów złotych wydane na Torywolucję. Pozwoliło to na zrealizowanie 13 inwestycji torowych, w tym na położenie 2,2 km toru pojedynczego. To liczby związane z remontami i poprawą stanu już istniejących tras, niezależne od nowych linii na Nowy Dwór i przez Popowice.
21 wykolejeń i 12 rozjechań tramwajów miało miejsce w 2023 roku. To prawie identyczne dane, jak w 2022 roku (wtedy było odpowiednio 21 i 8). Udało się już osiągnąć stan torowisk, przy którym te parametry będą spadać już bardzo powoli. Z tegorocznych wykolejeń tylko przy 11 przyczyną był stan torowiska (w 2022 – 14). Na początku dekady dochodziło do około 100 wykolejeń rocznie, z czego połowa wynikała ze stanu torowisk.
13 nowych autobusów elektrycznych Mercedes eCitaro pojawiło się w 2023 roku w taborze MPK. Obsługują linię K. Ponadto rok 2023 przyniósł 2 nowe wozy tramwajowe Moderus Gamma (w 2024 roku przewoźnik spodziewa się nawet 40 nowych tramwajów). Łącznie do obsługi komunikacyjnej Wrocławia przeznaczonych jest obecnie 437 autobusów miejskich i 255 tramwajów.
15,5 metra pod ziemią schowana została najbardziej szpecąca rura w mieście. Mowa o instalacji ciepłowniczej, która przez kilkadziesiąt lat zohydzała widok na jedną z najpiękniejszych przepraw nie tylko we Wrocławiu, ale w całej Polsce. W styczniu, po wartej 70 mln zł renowacji, otwarto Mosty Pomorskie, w tym najszykowniejszy z nich – południowy. Wrocław zyskał nadrzeczną panoramę, której nie powstydziłby się Wiedeń czy Budapeszt.
73 miliony złotych kosztowały dwie największe placówki oświatowe, które zostały uruchomione za miejskie pieniądze w 2023 roku. Są to: zespół szkolno-przedszkolny przy Asfaltowej (57,5 mln zł) oraz przedszkole przy Hallera (ponad 15 mln zł).
2 miliardy złotych przeznaczyło w 2023 roku Miasto na edukację. Wydatki na oświatę, wychowanie i edukacyjną opiekę wychowawczą to tradycyjnie największa pozycja w miejskim budżecie – około 1/3 środków jest przeznaczana właśnie na te cele. W 2024 roku Wrocław wyda na oświatę 2,3 miliarda złotych – w tym subwencja z budżetu centralnego znowu pokryje połowę.
2,18 miliona gości odwiedziło w 2023 wrocławski Aquapark, który cieszył się jeszcze większą popularnością, niż w 2022: rok temu dwumilionowy klient pojawił się dopiero 30 grudnia, w 2023 – już 27 listopada. Blisko 58 tys. wejść w ramach lekcji wuefu, 14,5 tys. uczestników szkoły pływania – to inne wyniki, które z pewnością w 2024 mogą zostać pobite, bo wiosną uruchomiony zostanie trzeci obiekt w ramach Aquaparku. Tym razem przy Wilanowskiej.
1,7 miliona – oto przybliżona liczba gości, którzy odwiedzili w 2023 roku wrocławskie ZOO. To utrzymanie frekwencji z zeszłego roku i jeden z lepszych wyników w historii tej placówki. W tym roku miały też miejsce obchody 75-lecia powojennej inauguracji Ogrodu, który w 1948 miał bardzo skromny restart: zaczynał od około 70 gatunków i niewiele ponad 200 zwierząt. Dziś gatunków jest ponad tysiąc. Zwierząt – ponad 12 tysięcy.
1 ogród zoologiczny na świecie potrafi stworzyć dzioborożcom palawańskim takie warunki, by te ptaki chciały się rozmnażać w niewoli. To właśnie wrocławskie ZOO, które dokonuje tego wyczynu regularnie od 2017 roku. W tym roku wykluł się jeden dzioborożec. Ogród skutecznie rozmnaża gatunki zagrożone: w 2023 roku we Wrocławiu urodziły się m.in. dwie pantery śnieżne (w naturze coraz rzadsze), dwa milu chińskie (wymarłe na wolności) i dwa oryksy szablorogie (do 2023 uznawane za wymarłe na wolności, ostatnio udanie reintrodukowane). ZOO to nie tylko rozrywka i edukacja, ale też ważna praca hodowlana.
750 tysięcy osób odwiedziło w tym roku Tarczyński Arenę Wrocław. Łącznie goście wzięli udział w blisko 200 imprezach. W 2022 roku stadion odwiedziło ok. 550 tys. osób, które przyszły na 150 różnorodnych imprez.
23,2 tys. widzów wynosi średnia frekwencja na dotychczasowych domowych meczach piłkarskiego Śląska Wrocław w sezonie 2023/2024. To obecnie drugi wynik w Ekstraklasie. Na dwóch meczach Śląska (z Legią i Rakowem) na trybunach zasiadł komplet publiczności (40 tys. widzów). Drużyna Jacka Magiery jest liderem tabeli. W 19 meczach odniosła 12 zwycięstw, 5 razy zremisowała i poniosła tylko 2 porażki. To lepszy bilans niż po 19 meczach sezonów 1976/77 i 2011/12, które wrocławska drużyna zakończyła zdobyciem obu dotychczasowych tytułów mistrza Polski.
53 gole strzelił już dla Śląska w oficjalnych rozgrywkach Erik Exposito. Hiszpan już jest piątym strzelcem klubu w historii. Jeśli wiosną utrzyma skuteczność z tegorocznej jesieni (13 bramek), do końca sezonu może być nawet na podium klubowych strzelców, wśród największych ikon Śląska i sportowego Wrocławia (czołówka: 108 bramek – Janusz Sybis, 81 – Tadeusz Pawłowski, 65 – Ryszard Tarasiewicz).
89 tysięcy widzów przyszło w sezonie 2023 na wyścigi konne na Partynicach. Przy 12 dniach wyścigowych daje to średnią 7,4 tys. widzów. To najlepsze wyniki, odkąd w 2017 roku wprowadzono elektroniczny pomiar liczby wejść na tor.
308 tysięcy osób wzięło udział w wydarzeniach organizowanych w 2023 roku przez Centrum Historii „Zajezdnia” (wystawa stała, imprezy na terenie Zajezdni, poza nią, a także wydarzenia online). Dla porównania: łączna frekwencja w 2022 roku wyniosła 212 tys. osób.
8 tysięcy ludzi pomaszerowało w organizowanej przez CH „Zajezdnia” Radosnej Paradzie Niepodległości, która odbyła się 11 listopada. Rok temu na paradę z tej samej okazji przyszło 5 tysięcy osób.
56 lat (budowę ukończono w 1967) ma Trzonolinowiec, który trafił w tym burzliwym dla siebie roku roku do rejestru zabytków. To jeden z najmłodszych wrocławskich obiektów objętych ochroną. Decyzję o wpisaniu tego budynku do rejestru konserwator wojewódzki motywował między innymi rzadką i nowatorską na swoje czasy technologią, którą zastosowano przy jego konstrukcji.
1176 miejsc mają trybuny nowej hali, w której na co dzień grają koszykarki Ślęzy Wrocław. We wrześniu tego roku oddano do użytku KGHM Ślęza Arenę, która będzie służyła także lekkoatletom. Obiekt kosztował ponad 66 mln złotych. Powstał między innymi dzięki funduszom z kilku źródeł publicznych, w tym przy finansowym współudziale Miasta.
50 i 25 metrów to wymiary otwartego w tym roku krytego lodowiska (a w sezonie letnim rolkowiska) przy ul. Sukielickiej niedaleko Parku Tysiąclecia. Obiekt kosztował 16,5 mln złotych i jest uzupełnieniem toru wrotkarsko-rolkowego, który wybudowano w sąsiedztwie jeszcze na The World Games 2017. Tym samym stworzono w tej okolicy kompletne centrum sportów, z zapleczem socjalnym i wypożyczalnią sprzętu.
2 centra tenisowe, w tym jedno przyszkolne, ukończył w tym roku Wrocław. W poszukiwaniach nowego Huberta Hurkacza mogą pomóc korty przy SP 72 przy ul. Trwałej (hala tenisowa oraz dwa zewnętrzne korty) i zmodernizowane całoroczne centrum tenisowe w postaci hali przy ul. Pułtuskiej. Tam pod dachem znalazło się aż pięć kortów. Całkowita wartość obu inwestycji to ponad 13 milionów złotych.
8197 sportowców z 30 krajów świata pobiegło w czerwcu w 9. Nocnym Wrocław Półmaratonie. To o ponad 300 więcej startujących, niż w ubiegłorocznej edycji, która była powrotem po trzyletniej przerwie spowodowanej koronawirusem.
362 tysiące gości odwiedziło w 2023 roku Hydropolis. To atrakcja ciesząca się dużą popularnością wśród przyjezdnych (aż 90% gości było spoza województwa dolnośląskiego). Placówka aktywnie poszerza ofertę edukacyjną. Powodzeniem we Wrocławiu i ościennych gminach cieszy się akademia H20 – program ekologiczny o wodzie i środowisku, którym tylko w roku szkolnym 2023/24 objętych zostało 6 tys. dzieci.
30 tysiącom mieszkańców udało się zapewnić w tym roku spokojny sen. Właśnie tyle osób mieszka w rejonie wału przy ulicy Ślęzoujście, który był ostatnim słabym ogniwem ochrony przeciwpowodziowej w lewobrzeżnym Wrocławiu. Nowy wał kosztował 12,5 mln złotych i po ponad 20 latach zakończył przebudowę całego Wrocławskiego Węzła Wodnego. Inwestycja może i mało medialna, ale jedna z najpotrzebniejszych spośród ukończonych w tym roku we Wrocławiu.
27 hektarów na terenie Wrocławia zostało uznanych w 2023 roku za użytki ekologiczne. Są to: Lasek Oporowski (blisko 9 hektarów) oraz Las Pracki (18 hektarów). Użytek ekologiczny to najwyższa postać ochrony, jaką może nadać Miasto. W tej chwili 8,5% powierzchni Wrocławia jest objętych różnymi formami ochrony przyrody.
520 centymetrów w obwodzie (mierzone na wysokości około 130 cm) ma najpotężniejsze drzewo spośród trzynastu uznanych w 2023 roku we Wrocławiu za pomniki przyrody. To mający ponad 200 lat dąb szypułkowy rosnący w pobliżu ul. Pęgowskiej.
758 uczniów – cudzoziemców z 52 krajów korzystało w tym roku z darmowej nauki języka polskiego dzięki wolontariuszom programu „Wrocław na językach świata”. To unikatowy w skali kraju program Wrocławskiego Centrum Integracji. W 2023 w ramach akcji zrealizowano ponad 4 tysiące godzin zajęć, które prowadziło 179 wolontariuszy.
3000 napisów i symboli tzw. mowy nienawiści usunęły z wrocławskich murów w kończącym się roku osoby skazane w ramach zasądzonych im prac społecznych. To element realizowanego w Mieście programu sprawiedliwości naprawczej. Skazani odpracowali w różnych formach 100 tys. godzin, a chęć skorzystania z ich pracy zgłosiło około 140 organizacji, w tym szkoły, przedszkola, żłobki, biblioteki, fundacje, stowarzyszenia, rady osiedli, organizacje kościelne.
12,2 tysiąca wymienionych pieców-kopciuchów – to liczba osiągnięta pod koniec 2023 roku w ramach trwającej od 2019, finansowanej przez Miasto akcji, która ma na celu poprawę jakości powietrza we Wrocławiu. Łączna wartość wsparcia finansowego udzielonego mieszkańcom w ramach „Zmień piec” przekroczyła już 250 mln złotych.
10 tysięcy złotych dofinansowania w ramach miejskiego programu in vitro – taką decyzję ogłosił w grudniu prezydent Jacek Sutryk. Dotychczas dofinansowanie było o połowę niższe. Zmiana wejdzie w życie od stycznia. Teraz program będzie funkcjonował jako „In vitro – no limit” – nie będzie limitu budżetowego jeśli chodzi o liczbę chętnych. Od 2019 roku Miasto przekazało na ten cel 4 mln złotych. Dzięki wrocławskiemu programowi in vitro urodziło się już 238 dzieci.
110 instalacji, na które Miasto udzieliło dotacji na łączną kwotę około 500 tys. złotych – to tegoroczne efekty wrocławskiego programu „Złap deszcz”. W jego ramach o dofinansowanie infrastruktury do zbierania wód opadowych mogą się starać osoby fizyczne, ale też wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie. Ponadto w ramach programu „Lubię deszcz” wykonano 8 ogrodów deszczowych we wrocławskich szkołach i przedszkolach za łączną sumę 120 tys. złotych.
28 procent polskich startupów znajduje się we Wrocławiu – tak wynika z najnowszego, opublikowanego w grudniu raportu Startup Poland, który jest uznawany za najbardziej miarodajny dla środowiska. Wrocław umacnia swoją pozycję polskiej Doliny Krzemowej, bo w raporcie za ubiegły rok młodzi przedsiębiorcy odpowiedzialni za innowacje i nowe technologie zabrali „tylko” 21% tortu. Zachowując proporcje: jeśli gdzieś ma się pojawić polski Steve Jobs, to najbardziej prawdopodobne, że w stolicy Dolnego Śląska.
Foto: Miejsca we Wrocławiu