W XIII wieku do Wrocławia prowadziło pięć bram miejskich. Jedną z nich była Brama Oławska, której pozostałości można obecnie podziwiać na terenie przejścia podziemnego przy ul. Oławskiej.

Pierwsze wzmianki o Bramie Oławskiej pochodzą z 1299 roku i są związane z zapłatą dla kamieniarza, który wykonywał prace budowlane przy tym obiekcie. Początkowo brama składała się z wieży bramnej i przedbramia, jednak w połowie XV wieku została rozbudowana – przedbramie powiększono, a dodatkowo wybudowano nową wieżę. Na przełomie XV i XVI wieku brama zyskała barbakan, który w 1576 roku został zastąpiony basteją. W latach 1638-1642 brama powiększyła się o murowane dzieło fortyfikacyjne na planie trójkąta, czyli rawelin, którego projekt w tym przypadku stworzył Walenty von Säbisch.

1807 rok , Brama Oławska (po prawej) i Bastion Sakwowy (w tle) w 1807 roku

Brama Oławska istniała do 1807 roku, wtedy to została zburzona przez Francuzów, którzy po oblężeniu miasta postanowili zlikwidować fortyfikacje miejskie Wrocławia.

Pozostałości fundamentów bramy zostały odkryte w latach 1975-1977, podczas budowy wewnętrznej obwodnicy Wrocławia. Choć sporą część murów zniszczono w związku z pracami budowlanymi, to niektóre fragmenty udało się przemurować i zaadaptować na potrzeby przejścia podziemnego przy ul. Oławskiej, budowanego w latach 1977-1978.

Brama Oławska widziana od wschodu w 1807 roku – na krótko przed jej zburzeniem (w tym samym roku).

Pozostałości murów Bramy Oławskiej można obecnie podziwiać na terenie przejścia podziemnego przy ul. Oławskiej. Ponadto, obok przejścia znajduje się zbudowana w 1979 roku makieta, przedstawiająca bramę oraz część fortyfikacji za czasów swojej świetności.

 

Makieta Bramy Oławskiej zlokalizowana jest w centrum miasta i mogłaby stanowić ciekawą atrakcję turystyczną, jednak ze względu na jej zły stan z powodu korozji i licznych ubytków, jej wygląd nie przyciąga. Makiecie przydałby się remont, co zostało dostrzeżone przez mieszkańców Wrocławia i 2019 roku pomysł na jej odnowienie został zgłoszony do Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego, jednak nie uzyskał takiej ilości głosów aby został zrealizowany. Może potencjał makiety i jej wartość historyczna zostaną kiedyś zauważone i mini wersja Bramy Oławskiej odzyska dawny blask.

Tekst: CWC

Foto: Miejsca we Wrocławiu / Zbiory Fotopolska