Dziś jest to kościół katolickiej parafii pod wezwaniem Opieki św. Józefa, ale jeszcze przed wojną była to ewangelicka świątynia pod wezwaniem św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic. Z nazwą tą wiąże się pomyłka w tłumaczeniu łacińskiej inskrypcji. Historia tego obiektu również jest ciekawa.

W miejscu tym, w XIV wieku, znajdował się szpital dla trędowatych kobiet wraz z niewielką kaplicą. W tamtym czasie było to poza murami miasta, na Przedmieściu Odrzańskim zamieszkanym przez biedotę. W 1400 roku wybudowano przy szpitalu pierwszy kościół pod wezwaniem św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic. Skąd aż tyle dziewic? Z pomyłki w odczycie napisu na płycie nagrobnej św. Urszuli. Legenda głosi, że ta brytyjska księżniczka, wraz z dziesięcioma dwórkami, została zamordowana w Niemczech przez Hunów. Wszystkie 11 pochowano pod murami Kolonii, ale gdy wiele lat później odnaleziono ich płytę nagrobną, napis „XI M V” odczytano jako „11 tysięcy dziewic”, a nie „11 męczennic dziewic”. „M” może być bowiem oznaczeniem tysiąca lub skrótem od Martyres (męczennicy).

Lata 1612-1725 , Pocztówka wydana dla upamiętnienia męczeńskiej śmierci św. Urszuli i towarzyszących jej 11 000 dziewic.

 

Ten pierwszy kościół zburzono, aby oczyścić pole przed miastem w związku z groźbą najazdu Turków. Następny wybudowano w 1546 roku, w konstrukcji szachulcowej, gdzie drewniany szkielet wypełnia się gliną wymieszaną ze słomą i trocinami. Taka konstrukcja była narzucona prawem, gdyż pozwalało to na łatwe rozebranie budynków na przedmurzu miasta w razie jego oblężenia. Pomimo rozbudowy, a następnie całkowitej przebudowy świątyni, w 1806 roku w związku z nadciągającymi wojskami napoleońskimi, kościół ponownie zniszczono.

1750 , Dawny kościół 11000 Dziewic – spalony w 1806 roku i odbudowany w nowej formie w 1821 roku.
Obecny budynek powstał w 1823 roku według projektu Carla Ferdinanda Langhansa, twórcy m.in. budynku Opery Wrocławskiej. Budowla jest klasycystyczno-neoromańska, utrzymana w duchu historyzmu. Polega on na naśladowaniu i łączeniu przeszłych stylów w architekturze. Główne pomieszczenie zbudowane jest na planie dwunastoboku i nakryte dachem namiotowym z szeroką latarnią. Dookoła tego pomieszczenia biegną arkadowe krużganki na wzór teatralnych lóż. Umieszczenie ambony pośrodku jest charakterystyczne dla kościołów protestanckich, a świątynia ta pozostawała ewangelicka od czasów reformacji, aż do końca II wojny światowej. Ciekawostką są XV-wieczne, gotyckie rzeźby umieszczone na fasadzie. Pochodzą one z Bramy Mikołajskiej rozebranej w 1820 roku.
1905 rok, ul. Jedności Narodowej

 

Szpital dla trędowatych już w XVIII wieku, wraz ze spadkiem zachorowań na trąd, stał się przytułkiem dla kobiet. Z kolei w XIX wieku powstał tam przytułek dla starców (w tamtych czasach, tak określano osoby po 50-tym roku życia). W XVIII i XIX wieku szpital kilkukrotnie przebudowywano lub odbudowywano. Obecny budynek pochodzi z 1893 roku. Dziś mieści się tam dom studencki Wagant należący do Uniwersytetu Wrocławskiego. O wcześniejszym przeznaczeniu budynku świadczy wmurowana na wschodniej elewacji tablica. 

Dom Studencki Wagant, dawniej szpital.

Po II wojnie światowej kościół stał się katolicki, gdyż przekazano go zakonowi karmelitów bosych. Zmieniono też wezwanie z św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic na Opieki św. Józefa. Budynek mocno ucierpiał w trakcie II wojny światowej, jaki i podczas powodzi w 1997 roku. Przeprowadzone prace renowacyjne, a także wzbogacenie wnętrza m.in. o nowe, marmurowe ołtarze oraz wierną kopię obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, pozwoliły jednak przywrócić dawną świetność tej świątyni.

Kościół znajduje się przy ul. Ołbińskiej 1 przy skrzyżowaniu z ul. Jedności Narodowej.

 

Tekst: Marta Woźniak 

Foto: Fotopolska