W samym centrum Wrocławia, tuż obok kina Nowe Horyzonty, u zbiegu ulic św. Antoniego i Kazimierza Wielkiego stoi dwumetrowy posąg dziewczyny w sukni inspirowanej kulą ziemską. Symbolizuje ona jedność świata, mimo różnic kulturowych oraz religijnych. Kryształowa Rzeźba Planeta stoi na skwerze przy wejściu do Dzielnicy Tolerancji – jedynego miejsca w Polsce, gdzie obok siebie znajdują się świątynie katolików, prawosławnych, ewangelików oraz wyznawców judaizmu. 

Dzielnica Tolerancji, Dzielnica Czterech Kultur, Czterech Świątyń lub Czterech Wyznań – tak od 1995 roku wrocławianie nazywają obszar, na którym rozpościerają się ulice św. Mikołaja, Ruska, św. Antoniego, Włodkowica oraz fragment ulicy Kazimierza Wielkiego. Przy czym słowo dzielnica nie jest określeniem prawnym jednostki administracyjnej miasta, a tylko podkreśleniem wyjątkowości tego obszaru. Na takim niewielkim skrawku miasta znajdują się w bardzo bliskiej odległości świątynie czterech wyznań, o których teraz Wam opowiemy.

 

Rzymskokatolicki Kościół św. Antoniego z Padwy

Wkomponowany w ciąg kamienic przy ulicy św. Antoniego wznosi się Kościół św. Antoniego z Padwy. Świątynia została zbudowana w latach 1685-1692. Historia kościoła jest o tyle ciekawa, że wszelkie wojny przetrwał w stanie nienaruszonym.

Drugą ciekawostką tego kościoła jest to, że posiadał dwie nazwy. Otóż, jak na Szczepinie, został wyburzony po II Wojnie Światowej kościół św. Mikołaja, parafia musiała się przenieść do kościoła stojącego przy ulicy św. Antoniego. W związku z tym, dopóki nie została zbudowana nowa świątynia
na Szczepinie, kościół posiadał nazwy Kościół św. Antoniego z Padwy oraz Parafia św. Mikołaja. Jeszcze jedną ciekawostką tego kościoła jest to, że podczas II Wojny Światowej, Polacy sprowadzeni do Wrocławia na przymusowe roboty, mogli w każdą pierwszą niedziele miesiąca uczestniczyć we mszy świętej odprawianej w języku polskim.

 

Prawosławny Sobór Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy

Przy ulicy św. Mikołaja znajduje się główna świątynia diecezji wrocławsko-szczecińskiej, będąca jednocześnie siedzibą dwóch wrocławskich parafii – Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy i Podwyższenia Krzyżu Pańskiego. W XIII wieku w tym miejscu znajdowała się kaplica cmentarna. Następnie obiekt pełnił funkcję kościoła filialnego i pogrzebowego parafii św. Elżbiety. W 1526 r. świątynia przeszła w ręce ewangelików. W latach 1741–1920 funkcjonował jako kościół garnizonowy. Podczas II Wojny Światowej zniszczone zostało m.in. wyposażenie kościoła i jego średniowieczne polichromie. W 1963 r. obiekt został przekazany Kościołowi prawosławnemu, i w związku z tym ustanowiono go Katedrą diecezji
wrocławsko-szczecińskiej.

Synagoga Pod Białym Bocianem

Synagoga Pod Białym Bocianem mieści się przy ulicy Włodkowica. Jest ona główną synagogą gminy wyznaniowo żydowskiej we Wrocławiu. Pomysłodawcą wzniesienia jednej centralnej synagogi dla całej gminy żydowskiej we Wrocławiu w 1790 r. był minister Śląska hrabia Karl Georg von Hoym. W 1819 roku władze w Berlinie poparły go i zażądały likwidacji licznych rozproszonych we Wrocławiu bożnic i utworzenie jednej. Gmina żydowska zakupiła wówczas działkę przy ulicy św. Antoniego, na której wcześniej stała gospoda „Pod Białym Bocianem” i zleciła wykonanie projektu architektowi Karlowi Ferdinandowi Langhansowi. Obawiając się ingerencji państwa w sprawy wyznaniowe, gmina
spowodowała wstrzymanie prac, które podjęto dopiero w 1827 roku. Obecnie synagoga pełni również funkcję centrum kultury wrocławskiej gminy żydowskiej.

 

Ewangelicko-augsburgski Kościół Opatrzności Bożej

Położony przy ulicy Kazimierza Wielkiego stoi Kościół Opatrzności Bożej, dawniej znany jako Kościół Dworski, należący do Parafii Ewangelicko-Augsburgskiej Opatrzności Bożej we Wrocławiu. Późnobarokowy kościół został wybudowany w 1750 r. Jest pierwszym kościołem kalwińskim po aneksji Śląska przez Prusy. Nazwę Dworski uzyskał w 1830 roku z okazji 300-lecia Konfesji Augsburskiej, gdyż obok świątyni znajdowała się rezydencja królewska. Przy kościele znajduje się siedziba biskupa diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce – nie jest on jednak katedrą, gdyż takiej funkcji nie przewidują przepisy kościelne.

 

Tekst: Grzegorz Szein
Foto: Grzegorz Szein / Fotopolska